Ne Gam Mücrim İsem de

Ziyâ Paşa (1829-1880)

Belâ-yı mâsivâya mübtelâyım yâ Rasûlallah

Zebûn-ı pençe-i nefs ü hevâyım yâ Rasûlallah

Kerem kıl ben esîm’e el-aman ey Rahmet-i âlem

Serâpâ mahz-ı isyân ü hatâyım yâ Rasûlallah

Sen evreng-i şefâ’at şâhısın Sultân-ı Rahmetsin

Kapunda ben de kemter bir gedâyım yâ Rasûlallah

Zebûn-ı derd-i isyâna tabîb-i mihribân Sensin

Alîlim ben de muhtâc-ı devâyım yâ Rasûlallah

Ne gam mücrim isem de bana besdir bu sa’âdet kim

Kapunda bir kemîne hâk-i pâyim yâ Rasûlallah

Beni reddetme evlâdın başıyçün bâb-ı lûtfundan

Ziyâ’yım bende-i Âl-i Abâ’yım yâ Rasûlallah

Erbâb-ı kemâli çekemez nâkıs olanlar

Rencîde olur dîde-i huffâş ziyâdan

…

İdrâk-i meâlî bu küçük akla gerekmez

Zîrâ bu terâzû o kadar sıkleti çekmez

…

İnsana sadâkat yaraşır görse de ikrâh

Yardımcısıdır doğruların Hazret-i Allah

…

Zâlim yine bir zâlime giriftâr olur âhir

Elbette olur ev yıkanın hânesi vîrân

….

Allah’a sığın şahs-ı halîmin gazabından

Zîrâ yumuşak başlı atın çiftesi pektir

gibi nice darb-ı mesel nitelikli berceste beyitlere imza atan Ziya Paşa’dan gönlümüz daha güzel bir na’t arzulardı doğrusu. Zîrâ Ziya Paşa’nın hemen her şiirinde büyük hikmetler taşıyan, insanlara yol gösterici özellikte ifadelere rastlamak mümkündür. Çeşitli şiirlerinden seçip yukarıya aldığımız şu beş beyit bile bir insanın şair olması için yeterli kanaati taşıtacak bir hükümdür sanıyorum. Fakat yukarıda da dediğimiz gibi Ziya Paşa’nın na’tı, diğer şiirlerine göre, orijinal bir özellik göstermiyor. Dîvân şairlerinin klâsik hayâl hudutlarının dışına çıkamamış bir şiir…

Beyitlerde şunları söylüyor şair:

Yâ Rasûlullah, ben dünyanın belâsına tutulmuş, türlü istek ve heveslerin elinde zayıf düşmüşüm. Ey bütün âlemlere rahmet olarak gönderilen! Kerem kıl, ihsânda bulun da ben günahkâra yardım et; çünkü ben baştan ayağa katıksız isyân ve hatâ ile doluyum.

Yâ Rasûlullah, sen şefâat tahtının şâhısın, rahmetin sultanısın. Ben ise senin kapında zavallı bir dilenciyim. Bana şefâat kıl, imdat eyle, yardım et; yoksa bu kadar çok günahla ne kadar yansam yeridir.

Sen, isyân derdine düşmüşlerin şefkatli, güler yüzlü tabîbisin. Bense bir hastayım, şifâya muhtâcım; bana yardım et.

Suçluysam da bunda üzülecek bir şey yok; zîrâ senin kapında ayağının tozu bir zavallı kul olmam saâdeti bana yeter.

Ne olur evlâdının başı için, beni lûtuf kapından geri çevirme; şefâatinden mahrûm etme, çünkü Ziya kulun Âl-i Abâ’ya gönülden bağlıdır.

Ziya Paşa na’tında korku ve ümit arasında (havf u recâ) bir rûh hâli gösteriyor. Günahkâr ve suçlu olduğunu itiraf ediyor; bundan da korkuyor, ancak yine de Allah’ın mağfiretinden ve Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’in şefâatinden ümidini kesmiyor.