Kitap: Bir Yaşama Biçimi Edebiyat

Kitabın adı: Bir Yaşama Biçimi Edebiyat

Yazar: Bekir Oğuzbaşaran

Yayınevi: Romantik Kitap Yayınları

Yayın yeri ve yılı: Konya / 2011

Sayfa sayısı: 175

Yaş aralığı: 14+

İşlenen konular: kültür, sanat, edebiyat, şiir, şair…

Kitabın ön kapağının sol alt köşesinde “Deneme” yazıyor. Deneme, insanı ya da toplumu ilgilendiren bilimsel veya güncel konular üzerine anlaşılması kolay ancak sanat ve bilgi düzeyi bakımından derinlikli, yine duygu ve estetik yönünden doyurucu, bilinçli bir öznellikle kaleme alınan edebî bir türdür.

Deneme, roman ve hikâye gibi kurmacaya bağlı türler ile üslûbun öne çıktığı gezi yazısı ve anı gibi diğer türler arasında farklı bir yerde durması açısından oldukça önemlidir. Denemenin tarihi 16. yüzyıla dayanır. Rönesans’la birlikte bireyin ön plana çıkması bu türün doğmasına neden olmuştur.

Michel de Montaigne’nin (d. 1533-ö. 1592) türün ilk örneği kabul edilen Denemeler adlı kitabını duymayanımız yoktur sanırım. Bizde ilk örneklerini 19. yüzyılda gördüğümüz deneme, 1940’lardan sonra yaygınlaşmaya başlamış; hem nitelik hem de nicelik bakımından önemli bir yere sahip olmuştur. Bir Yaşama Biçimi Edebiyat içindeki 42 yazının tamamıyla olmasa da bir kısmıyla yukarıda bahsetmeye çalıştığımız deneme türünün özelliklerini taşıyor.

Bir Yaşama Biçimi Edebiyat’ın ilk dokuz (Yazmak, Şair, Şairlik, Şiir, Şiir Üzerine, Şiire ve Şaire Dair, Ozan Ağacı, Öğretmen) ve son (İftihar ve Teşekkür Belgesi) yazıları mensur şiir hüviyetinde. Bu yazılarda şiir ve şairin öncelendiğini görüyoruz. Bunların dışında 10 yazıda yine şiir ve şair kelimeleri geçiyor (Diğer yazıların da muhtevâları yine şiir ve şairle ilgili).

O zaman şunu rahatlıkla söyleyebiliriz ki Oğuzbaşaran, deneme türünde yazılarını bir araya getirdiği kitabında -daha kapsayıcı bir kavram kullanacak olursak- edebiyatla ilgili duygu ve düşüncelerini dile getirmiştir. Yıllarını edebiyata, kültüre ve sanata veren, bu minvalde çok sayıda yazı kaleme alan aynı zamanda şair olan bu önemli edebiyat adamının böyle bir tavır sergilemesini son derece olağan karşılamak lazım diye düşünüyorum.

Bir Yaşama Biçimi Edebiyat, Bekir Oğuzbaşaran’ın (bu yazının yazıldığı tarihte 79 yaşında) gerçekten de hayat biçimi haline getirdiği edebiyatın tecrübeleri, gözlemleri, inceleme, araştırma ve hassasiyetlerinden örülü yazılardan oluşuyor. Bu yazılar ne eksiği ne de fazlası olan, okuru bıktırmayan, okumaya başladığınızda tadı damağınızda kalan -kısaca- hep on ikiden vuran doygun ve dolgun yazılar.

Yazılarda insanî olarak samimiyet ve vefâ, edebî olarak da üslûp ilk satırlardan itibaren hemen dikkatimizi çekiyor. Dolayısıyla bu yazıların niçin ders kitaplarına alınmadığını düşünmeden, hayıflanmadan da edemiyorsunuz. Öğrencilerimizin eğitim noktasında eksiklikleri, eleştirdiğimiz yönleri (bunu bir öğretmen olarak söylüyorum) samimiyet, vefâ ve üslûp değil mi?

Öyleyse zaten geç kaldık kalmasına da “Zararın neresinden dönülse kârdır.” atasözünden ders alınarak ders kitabı yazarlarına (sadece edebiyat değil, din kültürü ve ahlâk bilgisi dersleri için de geçerli olmak üzere) buradan seslenmek istiyorum. Lütfen Bekir Oğuzbaşaran’ın eserlerine bir bakın! Onlarda istifade edeceğiniz o kadar çok ve zengin malzeme var ki…

Son olarak edebiyatın bu büyük çınarına sağlık, esenlik ve huzur diliyorum. Kaleminize ve ömrünüze bereket…