Sabâ, Divan şiirinde sıklıkla kullanılan tabiat unsurlarından biridir. Hafif ve latif esmesiyle meşhurdur. Divan şiirinde yer edinmesini sağlayan sebep ise bir postacı gibi sevgiliden koku ve haber ge...
Yazar: Ömer Faruk YİĞİTEROL
Divan şiirinde, özellikle de tekke ya da tasavvuf şiiri olarak adlandırılan şiirimizde sıkça bahsi geçen konulardan biri “vahdet-i vücud”dur. Vahdet-i vücud, “varlığın birliği” ya da “varlıkta birlik”...
Yazar: Ömer Faruk YİĞİTEROL
Divan şiirinin engin denizlerinde kaptanlık yapan kimselerden biri de II. Mehmed ya da bir başka deyişle Fatih Sultan Mehmed’dir. Şair padişahlarımızdan olan Fatih, yazdığı şiirlerde “Avnî” mahlasını ...
Yazar: Ömer Faruk YİĞİTEROL
Divan şiirinde, “şair” denildiği zaman ilk olarak akla Yûnus Emre, Fuzûlî, Bâkî, Nedîm gibi kalem üstatları gelmektedir. Bu şairlerin ortak özellikleri erkek olmalarıdır. Gereksiz gibi gözüken bu bilg...
Yazar: Ömer Faruk YİĞİTEROL
Divan şiirinde aşk, âşığın gözüyle bizlere sunulmaktadır. Çoğu zaman bu aşk hikâyesinde, yalnızca sevgili ve âşık görülmektedir. Kimi zaman da bu ikiliye, âşığın rakibi ve düşmanı kisvesiyle farklı un...
Yazar: Ömer Faruk YİĞİTEROL
Divan şairleri hakkındaki ön yargılardan biri de hiç şüphesiz şairlerin yalnızca aristokrat sınıfından olduğunun düşünülmesidir. Hâlbuki asırlardan beri süregelen bu kadim edebiyatımızda sadece paşala...
Yazar: Ömer Faruk YİĞİTEROL
Eski edebiyatımızı isimlendirme konusunda Tanzimat’tan günümüze dek birbirinden farklı birçok fikir sunulmuştur. Divan edebiyatı, yüksek zümre edebiyatı, saray edebiyatı, ümmet edebiyatı bunlardan yal...
Yazar: Ömer Faruk YİĞİTEROL
Divan şiiri, İslâm dininin tesiri altında neşv ü nema bulmuş bir edebiyattır. Bu sebepledir ki türlerinden muhtevasına, şairlerinden şiirlerindeki kahramanlarına kadar her bir unsurunda, İslâm dinine ...
Yazar: Ömer Faruk YİĞİTEROL
Asırlar boyunca varlığını sürdüren Divan edebiyatında, tek bir eseriyle anılan ya da tek bir eseriyle meşhur olan pek çok sanatçımız vardır. Bu tabii şöhretin oluşmasında ortaya konulan eserlerin, vüc...
Yazar: Ömer Faruk YİĞİTEROL
Divan şiirinin en meşhur şairlerinden biri Nedîm’dir. Nedîm’in şöhret bulmasında, Lâle Devri’nde yaşamış olması oldukça etkili olmuştur. Şiirlerinde kendisine has bir üslubu vardır. Ahengi sağlamadaki...
Yazar: Ömer Faruk YİĞİTEROL
Divan şiirinin incelenmesi konusunda en büyük problemlerden biri, şiir şerhleridir. Özellikle gazel türündeki şiirlerde, bu şerh sorunu kendisini daha çok göstermektedir. Gazel türündeki çoğu şiirde, ...
Yazar: Ömer Faruk YİĞİTEROL
Divan şiirinde şair, şiirlerinde söylemek istediklerini, kimi zaman kendi ağzından kimi zaman âşık tipinin ağzından kimi zaman da teşhis/kişileştirme sanatını kullanarak farklı bir varlığın ağzından s...
Yazar: Ömer Faruk YİĞİTEROL
Divan şiirinin en önemli unsurlarından birisi âşık tipidir. Âşık, daima bir acziyet hâlindedir. Sevgilinin karşısında boynu büküktür. Ondan gelen her türlü eziyete, cefaya göğüs germek durumundadır, ç...
Yazar: Ömer Faruk YİĞİTEROL
Dinimizde olduğu gibi divan şiirinde de Hz. Muhammed (s.a.v.)’in yeri ayrıdır. Doğumu, güzel ahlakı, hilyesi, mucizeleri, savaşları nice şairlere, şiirlere konu olmuştur. Şairler, “En güzel sözlerin b...
Yazar: Ömer Faruk YİĞİTEROL
Divan şiirinin en çok eleştirildiği husus, soyut bir âlemde muhayyel tablolarla günlük yaşantıdan uzak bir muhtevaya sahip olduğu iddiasıdır. Tanzimat Dönemi’yle birlikte ortaya çıkan eleştirilerde, D...
Yazar: Ömer Faruk YİĞİTEROL
Divan şiirinde âşık, her dem sevgiliyi görmek için uğraşır durur. Âşık, sevgilinin bir anlık kendisini göstermesi ihsanına nail olabilmek için her seferinde çeşitli zorluklara katlanır. Kimi zaman çek...
Yazar: Ömer Faruk YİĞİTEROL
O hilâl ebrûnı gördükce gözüm giryân olur ‘Âdet oldur kim görünse mâh-ı nevbârân olur Ahmed Paşa (Ebrû: kaş. giryân: gözyaşı döken, ağlayan.mâh-ı nev: yeni ay.bârân: yağmur. O, hilale benz...
Yazar: Ömer Faruk YİĞİTEROL
