1. Ahmed’in İzdivaçta Yüzü Gülmeyen Kızı Ayşe Sultan

Sultan I. Ahmed’in ilk kızıdır. II. Osman’ın üvey kardeşi, IV. Murad ve I. İbrahim’in ablaları, IV. Mehmed’in de halasıdır. Doğum tarihi 1605 olarak gösteriliyorsa da doğruluğu şüphelidir. Annesinin Kösem Sultan olması kuvvetle muhtemeldir. Mührünün üzerinde, “Ayşe Sultan binti Ahmed Han, sene 1022” yazılıdır.

1.Ahmed, küçük kızı Ayşe Sultan’ı 1612 yılında şeyhülislâmın da katıldığı bir mecliste Sadrazam Gümülcineli Nasuh Paşa’ya nikâhladı. Ayşe Sultan, Mayıs ayında gösterişli bir merasimle Nasuh Paşa’nın sarayına götürüldü. Nikâh edildiği zaman 12-13 yaşlarındaydı.

Küçük yaşta nikâhlanan diğer sultanlarda olduğu gibi düğün için bulûğa ermesi beklendi. Düğün, Aralık 1612’de oldu. Ayşe Sultan’ın Nasuh Paşa ile birlikteliği üç yıl sürdü. Zevcinin 1614’te ölümüyle dul kaldı. Daha sonra Şehit Karakuş Mehmed Paşa ile evlendi. Bu evliliği de kısa sürdü. Mehmed Paşa’nın 1621’deki Hotin Savaşı’nda şehit olması üzerine tekrar dul kaldı.

1626’da kardeşi IV. Murad zamanında -Şam, Van, Erzurum, Diyarbekir, Bağdat ve Anadolu Beylerbeyliği görevlerini üstlenmiş olan- Müezzinzâde Hafız Ahmed Paşa’ya nikâhlandı. Bir yıl sonra düğünleri oldu. Eşi Ahmed Paşa, Padişah’ın iradesiyle 1631’de ikinci defa (birincisi 1625) sadrazamlığa terfi etti. Ne var ki Şubat 1632’de zuhur eden yeniçeri isyanı sonucunda asiler kocasını, Padişah’ın gözlerinin önünde şehit ettiler.

Ahmed Paşa kendisini, padişah ve devlet için, isyancılarla kahramanca dövüşerek feda etti. Zira askerlerin yatışmayacaklarından ve işi Padişah’ı tahttan indirmeye, belki kardeşi II. Osman gibi katletmeye kadar götüreceklerinden endişelenmişti. Neticede patlak veren kalkışma, Ayşe Sultan’ı da üçüncü kez dul bıraktı. Üçüncü evliliğinden, birinin ismi Mustafa olan, iki çocuğunun olduğu rivayet edilmektedir.

Hafız Paşa’nın şehadetinin ardından Ayşe Sultan, devrin namlı vezirlerinden Diyarbakır Sancakbeyi Murtaza Paşa ile nişanlandı. Murtaza Paşa, üç sene sonra İstanbul’a geldi ve 1635’te Ayşe Sultan’la düğün etti. Murtaza Paşa biraz yaşlı ve hasta idi. Bu evlilikten, Ayşe Sultan pek memnun kalmadı. Ancak bir sene sonra paşanın, Revan Seferi’nde şehit düşmesi, onu, arzu etmediği bu müşterek hayattan kurtardı.

Ayşe Sultan 1639’da, Halep ve Şam Beylerbeyliği vazifelerinde bulunan Ahmed Paşa ile beşinci evliliğini gerçekleştirdi. Talihe bakın ki bu evliliği de uzun sürmedi; beş sene sonra, 1644’te Ahmed Paşa da vefat etti.

Ayşe Sultan, bir sene sonra Adana sancakbeyliğinden vezirliğe yükselen Hezargratlı Voynuk Ahmed Paşa ile evlendi. Ahmed Paşa, düğünden kısa bir müddet sonra Kaptan-ı Deryalık makamına getirildi. Lakin 1649’da çıktığı Girit Seferi’nde, o da şehit oldu.

Ayşe Sultan, sekizinci ve son izdivacını 1655’te, nispeten kötü bir geçmişe sahip olan, Vezir İbşir Mustafa Paşa’yla yaptı. İbşir Paşa, Ayşe Sultan’ın ricası üzerine sadrazamlığa tayin edildi. Ama paşa, işlediği suçlardan dolayı İstanbul'a gelmeye korktu.

Nihayet Ayşe Sultan’ın ağalarından Mercan Ağa, İbşir Paşa’yı İstanbul’a getirmeyi başardı. Paşa, payitahtta büyük bir törenle karşılandı ve nişanlısı Ayşe Sultan’ın ikamet ettiği Nasuh Paşa Sarayı’na götürüldü. Müstakbel eşinin kendisi ve adamlarına verdiği ziyafeti müteakip, beklenen evlilik 28 Şubat günü vuku buldu.

Fakat Ayşe Sultan’ın bu evliliği de uzun sürmedi; 4 ay sonra İstanbul’da çıkan bir ayaklanma neticesinde İbşir Mustafa Paşa öldürüldü. Böylece Ayşe Sultan, son defa dul kalmış oldu.

Ayşe Sultan’ın doğumu gibi vefat tarihi de kesin olarak belli değildir. 1656 yılı olma ihtimali daha güçlü görülmektedir. Cenazesi, babası I. Ahmed’in Sultan Ahmet Camii hazîresindeki türbesine defnedildi.

Ayşe Sultan adına kayıtlara geçen tek eser, 1618’de Okçubaşı ile tramvay caddesi arasına inşa ettirdiği sebildir.