Son Padişah Vahdeddin’in Son Kerimesi Sabiha Sultan
Sultan VI. Mehmed Vahdeddin’in başkadını Nazikeda Kadınefendi’den dünyaya gelen üçüncü ve son kızıdır. 19 Mart 1894’te Feriye Sahil Sarayı’nda doğmuştur. Tam adı Rukiye Sabiha’dır. Vahdeddin Han, annesiz ve babasız büyüdüğü için evlatlarını çok severdi. Ama gözünün nuru Sabiha Sultan’a sevgi ve alakası biraz başkaydı.
“Bütün cihanı ayaklarına serecek ölçüde” biraz şımartarak ve müsamaha göstererek büyütmüştü. Sabiha Sultan da babasına karşı çok vefalı, hürmetkâr, sadık ve sevgi doluydu. Bunu hayatının son anına değin sürdürdü: Babası Mayıs 1926’da San Remo’da vefat ettiği sırada, İtalyan esnafına olan borçlarından ötürü tabutuna konan haciz ve rehin işlemini sonlandırmak için değerli mücevherlerini satıp göndererek ilk fedakârlık edenlerden biri de Sabiha Sultan olmuştu. Çocukluk ve gençlik dönemi, ablası Ulviye Sultan’la beraber, Feriye ve Çengelköy Saraylarında geçmiştir. O da ablası gibi iyi bir tahsil ve terbiyeden geçmiştir.
Büyüyüp olgunlaştıkça ve güzelleştikçe taliplileri de artmıştır. Sabiha Sultan, Şahbabası’nın “Hanedanımızda amcazadelerin evlendikleri görülmemiştir, olmaz böyle şey!” itirazına rağmen Şehzade Ömer Faruk Efendi’de karar kılmıştır. Sabiha Sultan ile Şehzade Ömer Faruk Efendi’nin nikâhları, 5 Aralık 1919’da Topkapı Sarayı’nda Hırka-i Saadet Dairesi’nde Şeyhülislam Haydarizade İbrahim Efendi tarafından kıyılmıştır. Düğünleri ise 29 Nisan 1920’de Yıldız Sarayı’nda tertiplenmiştir. Evlendiğinde 26 yaşında olan Sabiha Sultan, Nişantaşı’nda tahsis edilen sarayda ikamet etmiştir.
Bu izdivaçtan Neslişah Sultan, Zehra Hanzade Sultan, Necla Hibetullah Sultan dünyaya gelmiştir. Necla Hibetullah Sultan’ın doğumunu bir gün sonra telgrafla San Remo’da haber alan Sultan Vahdeddin, Nazikeda Başkadınefendi ve tüm Villa Manolya sakinleri büyük bir sevinçle karşılamıştır. Bu tarih, aynı zamanda Sultan Vahdeddin’in dünyadan ayrıldığı tarih olması bakımından çok ilginçtir. Kısacası, tacından ve yurdundan olan talihsiz padişah, en çok sevdiği kızından bir torununun daha doğduğunu öğrenme saadetiyle fani hayattan ayrılmıştır.
Sabiha Sultan, babası Sultan Vahdeddin’in, saltanatın kaldırılmasını müteakip hayatını tehlikede görüp 17 Kasım sabahı yurttan hicret etmek mecburiyetinde kalmasıyla, arkasında bıraktığı harem halkıyla birlikte Yıldız Sarayı’ndan çıkarılmış ve Feriye Sarayı’na hapsedilmiştir. 3 Mart 1924’te halifeliğin kaldırılması ve Osmanlı Hanedanı’nın sınır dışı edilmesi kararının alınmasıyla da, o da babası gibi, vatanı terk etmek tercihine mahkûm edilmiştir. 10 Mart 1924’te, kocası ve çocuklarıyla beraber trenle Fransa’ya gitmiştir. Orada, Nice şehrine, devrik halife Abdülmecid Efendi’nin sarayına yerleşmiştir. Bilahare Menton’a taşınmıştır.
23 Ağustos 1944’te Halife Abdülmecid Efendi’nin vefatından sonra da Mısır’a gitmiştir. Burası, Şehzade Ömer Faruk Efendi ile olan evliliğine yaramamış, Ocak 1948’de eşinden boşanmıştır. Sabiha Sultan ve kocası ile Nice’te iken sık sık görüşen ve gurbet yarenliği yapanlardan biri de Sultan Vahdeddin’in Başyaveri Avni Paşa ve ailesi olmuştur. Avni Paşa’nın kızı Fitnat Türkmenelli Hanım, kendileriyle olan münasebetlerini, eşinin içinde düştüğü maddî sıkıntıları ve evlilik hayatlarının nasıl bittiğine dair yaşadıkları şaşkınlığı hatıralarında anlatmıştır.
1952’de hanedanın kadın mensuplarının Türkiye’ye girişine izin verilmesiyle Sabiha Sultan, gözyaşları içinde koptuğu vatanına tekrar kavuşmuş ve İstanbul’a gelip yerleşmiştir. Uzun yıllar babasının tahta çıkmadan önce ikamet ettiği Çengelköy Sarayı’nda oturmuştur. 26 Ağustos 1971 tarihinde Çengelköy Sarayı’nda fani hayattan ayrılmıştır. Cenazesi, Aşiyan Mezarlığı’na defnedilmiştir.
Bengisu HAYAT
Yazar
Sultan II. Abdülhamid’e İlk Evlat Acısı Yaşatan Kızı Ulviye SultanSultan II. Abdülhamid’in veliahtlık döneminde başkadını Nazikeda Kadınefendi’den doğan ilk çocuğu ve kızıdır. 1868 yılında Dolmabahçe ...
Yazar: Bengisu HAYAT
Abdülhamid Han’ın, Emsâlinur Kadın’dan doğan kızıdır. 1 Aralık 1886 tarihinde Yıldız Sarayı’nda hayata gözlerini açmıştır. Sarayda özel bir eğitim almıştır. Lombardi Bey’den Batı Musikisi, Tanburî Cem...
Yazar: Bengisu HAYAT
Sultan Abdülmecid’in yedinci çocuğu olan Refia Sultan, 7 Şubat 1842 Pazar gecesi Beşiktaş Sarayı’nda dünyaya gelmiştir. Annesi, Sultan Abdülmecid’in ikinci ikbali olan Gülcemal Hanım’dı. Validesi Gülc...
Yazar: Bengisu HAYAT
Emine Sultan, Sultan Abdülaziz'in en küçük kızıdır. Dördüncü Kadınefendi Neşerek/Nesrin Hanım’dan, Beşiktaş Sarayı’nda 24 Ağustos 1874 tarihinde, Pazar gecesi saat 02.00’de dünyaya gelmiştir. 1876’da ...
Yazar: Bengisu HAYAT