Editörden: Erdemli Davranış
Her insan hata yapabilir. Önemli olan yapılan hatayı kabul edip, özür dileme erdemini gösterebilmektir.Kişi, hatalı davranışlarını kabul etmeli ve kendisini kimseden üstün görmemelidir. Özür dilemek kişiyi dürüst olmaya yönlendirir. Aynı zamanda başka insanlara değer vermenin, saygılı olmanın gerekliliğini anlar. Özür dileme ile sorumluluğu üstlenilen olumsuz bir durumun giderilmesi amaçlanmalıdır.
Dicle Üniversitesi öğrencileri arasında yapılan bir araştırmaya göre özür dilemede kullanılan 15 farklı sebep şunlardır: “Karşı tarafı incitmemek/kırmamak, kibarlık/nezaket, hata yapıldığında/kusur işlendiğinde, karşı tarafın gönlünü almak için, alışkanlık, vicdanen rahatlamak amacıyla, kendini haklı göstermek için, saygı, izin isterken, pişmanlık, uyarı/ikaz, karşı tarafla arayı bozmamak, iyi niyet, hatalı olmasına rağmen karşı tarafı rahatlatmak, zorunluluk.”
Özür dileme gerekçesi ne olursa olsun özür dilerken kullanılan sözlerin anlamlarına bakıldığında toplumda yaygın olan değerlerin, hareketlerin ve alışkanlıkların özür sözcüklerine yansıdığı görülür. Özür dilemek bazen, bir çift tatlı söz, içten bir göz göze geliş, tatlı bir gülümseyiş, yalvaran gözlerle bakış, pişmanlığı vurgulayan bir ses tonu, bazen sıcak bir dokunuş, bazen sımsıkı bir sarılış ile gerçekleşebilir.
Özür dilerken kelimelerin özenle seçilmesi, kullanılan kelimelerin işlenen suç ve yapılan hataya uygun olması gerekir. Özür dilerken saygılı bir dille konuşmak çok önemlidir. Çünkü bu konuşma sunulan mazeretin, özür beyanının gerçekliğine ve samimiyetine inandırıcılığını etkiler.
Mustafa Mücahit bir çalışmasında şöyle diyor: “Özür dileme hata yapanın düşüncesinin, zihnindekini değiştirme arzusunun, yeni bir başlangıç yapma iradesinin ortaya konulmasıdır. Özür dilemekle kişi yaptığı kötülüğü kabul ederek sorumluluk üstlendiği gibi aynı zamanda mağdurun acısına saygı göstererek onun kimliğini ve durumunu tanımakta ve ona saygı duymaktadır.
Öyleyse mağdurun ve fâilin hayatını değiştirebilen, birbirlerine karşı algılarını değiştirerek yeni bir başlangıca yöneltebilecek bir özrün ön koşulu, yapılmış olan bir kötülüğü, kabahati, suçu veya kusuru ikrar etmek, bu suçu belirleyip adını koymak, mağdurun acısının, gösterdiği sabır ve tahammülün farkında olduğunu gösterebilmektir.”
Kendisinden özür dilenen kişi, mutlaka saygıdeğer biridir. Saygı gören kişi de mutlaka karşısındakine saygılı olur. Sosyal düzenin ve yaşamın temeli de karşılıklı saygıdır.
Anne ve babaların çocuklarına özür dilemeyi öğretmeleri, gerektiğinde söylenmesi gereken bir erdem olduğu eğitimini vermeleri lazımdır. Çocuk eğer bunun gerekliliğine işaret eden anne-babasının önünde özür dilerse bu çocuğun ahlâkî eğitiminde önemli bir aşama kaydedilmiş olur. Özür dilemek toplumlar arasında hoşgörü, işbirliği ve barış içinde bir arada yaşama kültürünün gelişmesine önemli bir düzeyde katkı sağlar.
Editör
Yazarİstanbul, dünyanın en eski ve en önemli şehirlerinden biridir. Binlerce yıllık bir geçmişe sahip olan bu şehir, pek çok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. İstanbul'un tarihine baktığımızda, farklı kül...
Yazar: Editör
“Dalgalandı birden suskun deniz...” diye havalı bir giriş cümlesi sanırım iyi olur yeni yazım için...“Az önce kocaman bir yük gemisi geçti, fark etmedin mi?” dedi yanıma konan beyaz tüylü kırmızı gözl...
Yazar: Seda BAYRAK DURGUT
İslâm, toplumun düzenli ve sağlıklı işleyebilmesi için ortak sorumluluklar ve haklara riayet edilmesi gerektiğini öğretir. Bu anlayış, günlük alışverişlerden toplumsal yönetim gibi hayati meselelere k...
Yazar: Editör
Aile gibi yakın ilişkilerin olduğu topluluklarda sevgi kadar saygı da vazgeçilmez bir değerdir. Eşler, ebeveynler ve çocuklar arasındaki karşılıklı saygı, bireylerin kendilerini değerli ve mutlu hisse...
Yazar: Editör