Ramazan’da Nefsimize Öğütler

Ramazan-ı Şerif bilindiği üzere Kur’ân ayıdır. Yüce kitabımız Kur’ân-ı Kerim’in bin aydan (83 küsur yıl) hayırlı olan Kadir Gecesi’nde indirildiğini biliyoruz. Ramazan sabır ayı olmakla beraber, aynı zamanda rahmet, mağfiret ve kurtuluş ayıdır.

Tuttuğumuz oruçlarla nefsimizi maddî ve manevî kirlerden temizliyoruz. Yaptığımız ibadetlerin sevabı katlanıyor. Bu mübarek ayın bedenimize ve ruhumuza olumlu etkilerini saymakla bitiremeyiz. İbadetlere karşı daha bir duyarlı oluyor, merhamet ve yardım etme duygularımız artıyor. 

Oruç ibadetinin bedeni olduğu kadar dinî, sosyal ve ahlâkî faydaları da vardır. Sevgili Peygamberimiz (s.a.v.) “Mide hastalık evidir, perhiz ise ilaçların başıdır. Her hastalığın kaynağı dolu midelerdir.”, “Oruç tutan sıhhat bulur.” Sözleriyle bu noktalara dikkatimizi çekmektedir. Oruç bir ruh eğitimi, nefis terbiyesi, her sene devam eden, ciddî bir eğitim ve terbiye zamanı; geceli gündüzlü devam eden ruh ve beden çalışmasıdır.

İnsanın en büyük hataları, yanılgıları, yenilgileri, ayıpları, kusurları, suçları nefisten kaynaklandığı için senede bir ay onu terbiye için özel bir eğitime ihtiyaç vardır. Ramazan ayı geldiğinde, Müslümanın kişiliğinde bir takım değişikliklerin olduğu gözlemlenmektedir.

Bütün bunlar, oruç ayının getirmiş olduğu manevi havanın eseridir. Bu ay içerisinde görülen önemli bir sosyal olay da; diğer zamanlara nazaran işlenen suçların, içki tüketiminin, kumar ve benzeri alışkanlıkların önemli derecede azaldığıdır.

Oruçla ilgili olarak hadislerde bulunan ifadelere bakıldığında, orucun sayısız hikmet ve faydasının bulunduğunu görmekteyiz. Kısaca ifade edecek olursak, oruç ibadetinin kazandırdıklarından birkaçı şunlardır: Allahu Teâlâ’nın rızası ve sevgisi kazanılmış olur.

Oruç tutarak aç kalan Müslümanda şefkat ve merhamet duyguları gelişir. Oruçlu; açlığa, susuzluğa ve sıkıntılara karşı dayanma gücünü kazanır. Orucun ruhumuza olduğu kadar bedenimize de faydaları vardır. Ahlâkımızı güzelleştirir. İnsana sahip olduğu nimetlerin değerini öğretir.

Ramazan ayının böylesine eşsiz özellik ve güzelliği şu hadisle de dikkatimize sunulur: "Eğer insanlar Ramazan'daki özelliğini tam olarak farkına varabilselerdi, bütün senenin Ramazan olmasını isterlerdi." Samimi bir insan, Ramazan başında halis bir niyetle kendisine çekidüzen verir, geçmişindeki hataları, günahları artık bırakıp tam bir niyetle tövbe ederek Rabb'ine yönelirse, mazideki lekeleri silip süpürebilir.

Dinin hedeflediği; temiz bir iman, iyi bir amel ve güzel bir huy değil mi?  Ahlâkın ne kadar önemli olduğu ayetler ve hadislerde belirtilmiştir. Peygamberimiz (s.a.v.); “Ben güzel ahlâkı tamamlamak üzere gönderildim.”, “İyi amellerin en değerlisi güzel huydur.”, “Sizin imanca en faziletliniz ahlâkça en güzel olanlarınızdır.” buyurmuşlardır.

İnsanın en baş düşmanları şeytan ve nefsidir. Şeytana ve nefsine yenilmeyen her zaman kazançlıdır. İnsanın en mükemmel şekilde, şerefli bir varlık olarak yaratılmış olduğunu biliyoruz. Nefsine hâkim olan yüceliyor, nefsine esir olan aşağı derecelere düşüyor.

Meleklerde şehvetsiz akıl, hayvanlarda akılsız şehvet, insanlarda ise hem akıl hem de şehvet vardır. Aklı şehvetine galip gelenler meleklerden daha üstün olurken, şehveti aklına galip gelenler Kur’ân ifadesiyle “Belhüm Edal” hayvanlardan daha aşağı durumlara düşüyorlar.

Rabb’im bizleri şeytan ve nefsine uymayan salihlerden eylesin. Rabb’im bizleri Kur’ân’ı okuyan, anlayan ve yaşayanlardan eylesin. Ramazan ayının nefis ve beden olarak arınmamıza sebep olmasını bizlere hayır, sağlık, bereket, huzur ve mutluluk getirmesini diliyorum. Âmin…