Nedir Bu Sınav Kaygısı?

Sınav kaygısı, sınava çalışmak yerine, sınavda başarısız olunduğu takdirde başa gelebilecek olumsuzlukları düşünmektir.

Sınav kaygısı, dikkatini sorulara vermek yerine, daha çok sınav sonunda yaşanabilecek olumsuzluklara yoğunlaşmaktır. Başka bir ifadeyle sınav kaygısı, kendinden beklenen başarıları gerçekleştirip gerçekleştiremeyeceği korkusudur.

Sınav kaygısının temelinde, çocuğun ders çalışırken ya da sınavda yapması gerekenler (ders çalışma, soru çözme) yerine, anne babasının beklenti adına söylediklerini düşünmesi ve o andaki sorumluluklarını yerine getirememe korkusu vardır.

Sınav kaygısı, öz güvene bağlı olarak sınava yeterince motive olunamamasından, sınava yeterince çalışılmamasından, derslere ve sınava çalışılırken verimli ders çalışma tekniklerine dikkat edilmemesinden kaynaklanmaktadır.

Normal sınav kaygısı çocuklar için faydalıdır; çünkü kaygı, öğrenciyi öğrenmeye motive eder. Yine normal sınav kaygısı, çocuklara sorumluluk duygusu kazandırarak başarıya ulaşmayı kolaylaştırır.

Sınav kaygısını daha çok; planlı ve programlı bir şekilde ders çalışmayan, sınavlarda nasıl hareket edileceğini bilmeyen, sınavı ölüm kalım savaşı olarak gören çocuklar yaşamaktadır.

Yine sınav kaygısını sınavda başarısız olduğu zaman ailesinin kendisini sevmeyeceğini düşünen, sınavlarda bilgisinden çok kişiliğinin ölçüleceğini düşünen, yetenekleri üstünde beklenti içinde olunan çocuklar daha fazla yaşamaktadırlar.

Bununla birlikte; kendisine yapılan harcamaların hesabı sorulan, arkadaşlarıyla kıyaslanan, sınavda başarılı olma konusunda psikolojik baskı yapılan çocuklar, sınav kaygısını daha fazla yaşamaktadır.

Kaygı yaşayan çocuklar yüzeysel nefes aldığından beyne ve kana yeteri kadar oksijen gitmediği için vücudun dengesi bozulur. Vücudunun dengesi bozulan çocuk, sağlıklı düşünemeyeceğinden soruları da doğru cevaplayamayacaktır.

Kaygıya Bağlı Olarak Vücutta Meydana Gelen Değişiklikler

1. Hızlı ve yüzeysel nefes alma,
   
   
2. Ellerde ve bacaklarda titreme,
   
   
3. Yüzde kızarma,
   
   
4. Yerinde duramama,
   
   
5. Sık sık tuvalete gitme ihtiyacı,
   
   
6. Terleme,
   
   
7. Nefes almakta zorlanma,
   
   
8. Tüylerin diken diken olması,
   
   
9. Boğazların kuruması
   
   
10. Kısa süreli de olsa bellek yitimi vs. görülür.

Çocukların sınavlarda yaşadıkları en büyük problem, kısa süreli de olsa, bildiklerini unutmaya bağlı olarak panik yapmalarıdır. Kısa süreli bellek yitimi geçici olduğundan panik olmak yerine uygun bir nefes alma egzersizi yapılmalıdır. Tabii ki bu nefes alma egzersizi sınavlarda olduğu gibi sınavlara hazırlanırken de yapılmalıdır.

Sınav Kaygısını Azaltmada Anne Babalara Düşen Görevler

Sınavlar, eğitim ve öğretimin ayrılmaz bir parçası olduğundan, öğrenci başarısı için büyük önem taşımaktadır.

Çocukların emeklerinin karşılığını almaları, sınavlarda gösterecekleri performansa bağlıdır. Bilgi eksiği olmayıp da sınavda başarısız olan binlerce öğrenci vardır. Bütün bunlar göz önünde bulundurulduğu zaman, anne babaların da dikkat etmeleri gereken bazı hususlar vardır.

Çocukların Sınav Kaygılarını Azaltmada Anne Babalara Düşen Görevler

1. Çocukların sınav kaygılarını artıracak olumsuz değerlendirmelerden ve kıyaslamalardan kaçınılmalı.
   
   
2. Çocukların kaygılarını artıracak ortam ve konuşmalardan uzak durulmalı.
   
   
3. Çocukların sınav kaygılarına saygı duyulmalı.
   
   
4. Çocukların kaygılarını paylaşabilecek ortamlar oluşturulmalı.
   
   
5. Çocukların başarısızlıkları yerine başarıları ön plana çıkarılmalı.
   
   
6. Çocukların kapasitelerinin üstünde bir beklenti içine girilmemeli.
   
   
7. Çocukların sınavlarda kişiliklerinin değil de bilgilerinin ölçüleceği anlatılmalı.
   
   
8. Çocuklara yapılan fedakârlıklar (dershaneye gönderdim, yemedim yedirdim…) sürekli gündeme getirilmemeli.
   
   
9. Her şeye rağmen kendileri için vazgeçilmez oldukları hissettirilmeli.
   
   
10. Sınavda alacağı sonuç ne olursa olsun, ona olan sevgilerinin azalmayacağı ifade edilmeli.
    
    
11. Çocukların sınavlara kadar sağlıklarını olumsuz etkileyecek soğuk içeceklerden ve yağlı yiyeceklerden uzak durmaları sağlanmalı.
    
    
12. Sınav öncesinde çocukları yorucu işlerden, mideyi bozabilecek yiyecek ve içeceklerden uzak tutmalı.
    
    
13. “Ben sana söylemiştim, benim sözümü tutsaydın...” ile başlayan cümleler kurmaktan kaçınılmalı.
    
    
14. Aile içinde aile bireylerinin aynı doğrultuda düşünmelerine, farklı tutum içinde olmamalarına özen gösterilmeli.
    
    
15. Çocukların gösterdiği başarı asla ve asla küçümsenmemeli.
    
    
16. Sınavların hayat için bir amaç olmadığı, sadece geleceğin belirlenmesinde bir araç olduğu ifade edilmeli.
    
    
17. Sınav bitimine kadar çocuğu okul bahçesinde beklemeli ve sınav çıkışı ona sarılmalı.
    
    
18. Anne babaların çocukları için yapacakları duaların kabul olunacağı bilinerek onlara bol bol dua edilmeli.
    
    

Sonuç olarak; kaygısına saygı duyulan, kaygısının anlaşıldığını, kendisine güvenildiğini hisseden çocuklar, kaygıyı daha az yaşayacak ve daha başarılı olacaklardır.