İKİ KİTAP

Yitik Bilgi ve Hikmet Okuduğumuz ve tanıtmayı istediğimiz ilk kitap Doç. Dr. Bayram Ali Çetinkaya’nın yine Nasihat Yayınlarından çıkan Yitik Bilgi ve Hikmet adını taşıyor.

Yitik Bilgi ve Hikmet
Okuduğumuz ve tanıtmayı istediğimiz ilk kitap Doç. Dr. Bayram Ali Çetinkaya’nın yine Nasihat Yayınlarından çıkan Yitik Bilgi ve Hikmet adını taşıyor. “Hikmet¸ mü’minin yitiğidir¸ onu nerede bulursa alır.” prensibiyle hareket eden Müslüman âlimlerin asırlar boyu yaptığı çalışmalarla dünyaya örnek olduğu gerçeğinden hareketle yazılan bu kitap 198 sayfadan meydana geliyor. Bayram Ali Çetinkaya’nın kitabından ilginç bir bölümü okuyucularımızla paylaşmak isteriz. Bilindiği gibi felsefe konusu İslâm âlimlerince çok tartışılmış¸ felsefe var mıdır¸ gerekli midir¸ tahsilinde beis var mıdır? İlahiyatçı Bayram Ali Çetinkaya’nın bu konudaki görüşleri şöyle:
Büyük sufîlerin kahir ekseriyeti¸ felsefeye ve onun üreticileri olan filozoflara¸ dolayısıyla onların eserlerine ilgisiz kalmamışlardır. Özellikle tasavvufta karar kılan Gazâlî’nin¸ hayatını kaleme aldığı eserlerinde de belirttiği gibi¸ o iki yıl felsefe okumuş ve bir yıl da okuduklarını tekrar etmiştir. Yine İbn-i Arabî’nin¸ İhvân-ı Safâ Risâleleri’nden çok etkilendiği bilinmektedir.
Ayrıca Hz. Mevlânâ’nın ve onun yakın dostu Şems-i Tebrizî’nin Eflatun’dan ve başka filozofların düşüncelerinden haberdar olduğunu eserlerinden öğrenmekteyiz.
Demek ki ne din sahası felsefeden ne de felsefe din sahasından müstağni/uzak kalamazlar; zirâ her ikisi birbiriyle iç içe girmişlerdir. (s. 46¸ 47)
Yitik Bilgi ve Hikmet isimli kitapta birçok ilim dalında Müslüman âlimlerin yol göstericiliği üzerinde de duruluyor¸ fakat bu bilim adamlarımıza ve filozoflarımıza ilgi bizden ziyade Batılılar tarafından gösterildiği vurgulanıyor.
Bizim yitiğimiz olan bazı bilim dallarının niçin öğrenilmesi gerektiği daha doğrusu bu ilimlerin Müslümanlarca öğrenilmesinin lüzumu dile getiriliyor.
Alış Veriş Kitabı
Kayseri ve Darende’de yüzlerce âlim yetiştiren; 1694 tarihinde Darende’de vefat eden Darendeli meşhur müderris Hamza Efendi’nin; alanıyla ilgili yazılan birçok esere kaynaklık etmiş meşhur eseri Risale-i Bey ü Şira¸ Vedat Ali Tok tarafından açıklamaları ile birlikte yeni yazıya çevrilerek Alış Veriş Kitabı adıyla yayınlandı. Kitap Nasihat Yayınları tarafından neşredildi. (Alış Veriş Kitabı¸ Nasihat Yayınları¸ 184 s. Ankara¸ 2008.)
Kitabın takdimi Es-Seyyid Osman Hulûsi Efendi Vakfı Mütevelli Heyet Başkanı H. Hamidettin Ateş Efendi tarafından kaleme alınmış. Ayrıca Darende Müftüsü Dr. Nurdoğan Türk Bey’in “Günümüz Ticaretine İslâmî Bakış” adlı bir makalesi kitabın giriş bölümünde yer almış.
Kitabı yayına hazırlayan dergimiz yazarlarından Vedat Ali Tok¸ eserin günümüz okuyucusu tarafından anlaşılabilmesi için çeşitli bölüm başlıkları ile sınırlandırmaya çalışmış. Eserde yer alan bazı konular şöyle: Ticaretle ilgili ilmihali bilmeden alış-veriş yapmak¸ yolculukla ilgili bilinmesi gerekenler¸ sefere (yola) ne zaman çıkmalı?¸ yola çıkarken hangi duaları okumalı¸ yolculukta namaz yol arkadaşlığı¸ hayvan hakları¸ yolculuktan dönüş¸ yoldan gelenin eline bakılır¸ ilim¸ çarşı-pazar âdâbı¸ alış verişte haksızlıktan ve kötülüklerden sakınmak¸ geçersiz alım-satım¸ ribâdan yani faizden sakınmak¸ ribâ dünya ve âhiret için felâkettir¸ ribânın kısımları¸ alış verişte yemin…
Darendeli âlim Hamza Efendi eserinde ele aldığı hususların okuyucular tarafından iyi anlaşılabilmesi için zaman zaman kıssalara¸ hikâyelere başvurmuştur. Bunlar¸ eseri tekdüzelikten kurtardığı gibi birtakım önemli hususların okuyucunun hâfızasında yer etmesine de yardımcı olmuştur.
Biz de Darendeli büyük âlim Hamza Efendi’nin günümüz Türkçesine çevrilen bu değerli eserinin¸ özellikle ahilik kültürü açısından inceleme yapacaklarla alış veriş başta olmak üzere birçok dînî ve ahlâkî hususları öğrenmek isteyenlerin ilgisini çekeceğini zannediyoruz.