Halkın ve Yolcuların Hayvanlarını Sulayan Vakıf
Vakfın Adı: Lütfi Paşa bin Abdülmuin Vakfı
Kurulduğu Yer: Aydın/Tire
Kuruluş Tarihi: 950 H./1544 M.
Avlusundan içeri girildiğinde sanki tarihten bir yaprak açılıyor ve beş asır öncesine gidiliyordu.
Caminin taş şadırvanında abdest alan iki yaşlı Tireli, mendilleriyle kurulanırken camiyi yaptıran hemşehrileri Lütfi Paşa'yı konuşuyorlardı;
- Allah rahmet eylesin, iyi adammış şu Lütfi Paşa. Yavuz'un da damadıymış...
- Baksana, memleketine yaptırdığı cami halen dün yapılmış gibi sapasağlam ayakta.
- Evet ya... Paşa bu camiden başka Tire'de han, hamam, imarethane, şadırvan ve çeşme de yaptırmış.
Şadırvanın kenarındaki ikiliye, sohbete kulak misafiri olan biri daha katıldı. İstanbulluydu.
Tire'ye gezmeye gelmişti. Selamdan sonra;
- Lütfi Paşa'dan bahsettiğinizi duydum da...
- Ha; evet ondan söz ediyorduk. Camisinde ibadet, avlusunda sohbet ediyoruz. Rahmetle analım dediydik...
- İyi yapmışsınız. Ben de sizin gibiyim. Biraz da araştırmışlığım vardır... Paşa'nın burada çok geniş arazileri varmış...
- Ne yapıvermiş ki bu arazileri? Kim bilir kimlere kalmıştır?
- Ne yapacak? Bir vakıf kurmuş. Vakıf marifetiyle bu arazilerde çeşmeler, su yalakları yaptırmış. Okuduydum; şöyle bir ibare vardı vakfiyesinde:
“Tapu senedinde açıkça belirtilen arazilerin sınırları dâhilinde çeşmeler yapıla ve bu çeşmelerin havuzlarından halk ve gelen geçen insanların hayvanları, kurtlar, kuşlar dilediğince yararlana..."
Tireli yaşlılardan biri duygularını saklayamadı;
- Hâlâ kendisinden rahmetle bahsettiriyor. Oldun mu böyle olacaksın arkadaş...
Nisa ERCİYES
Yazar
Yusuf Ağa’nın kızı olan Fatma Seher (Erden), 1888 yılında Erzurum’da doğdu. Millî Mücadele’deki kahramanlıklarından dolayı tarihe, “Kara Fatma” adıyla geçti. Binbaşı Derviş Bey ile evlendi. 1912 yılın...
Yazar: İsmail ÇOLAK
Vakfın Adı: Pîrî Paşa Bin Halil Bey VakfıKurucunun Lakabı: Adana Beylerbeyi, RamazanoğluKurulduğu Yer: AdanaKuruluş Tarihi: M. 1538 – H. 944Pîrî Paşa, ulağın getirdiği haberle heyecanların en yükseğin...
Yazar: Nisa ERCİYES
Vakfın Adı: Ataullah Efendi bin Semseddin VakfıKurucunun Lakabı: Hoca-yı SultaniKurulduğu Yer: İstanbulKuruluş Tarihi: 979 H. (1571 M.)Ataullah Efendi, ünlü Şeyhülislam Ebussuud Efendi'nin talebesiydi...
Yazar: Nisa ERCİYES
Vakfın Adı: Ayşe Hanım binti İsmail Efendi bin Abdullah Vakfı Kurucunun Lakabı: Abdullah oğlu merhum İsmail Ağa Kızı Kurulduğu Yer: İstanbul Kuruluş Tarihi: 1225 H. / 1810 M.  ...
Yazar: Nisa ERCİYES