MARANGOZLUK MÜBAREK, TEMİZ VE İÇ AÇICI BİR UĞRAŞTIR

Cenab-ı Allah’ın ihsanı olarak insanoğlu yaratılmışların en üstün ve en büyük sanat eseridir. Yüce Rabb’imizin insana ihsanlarını gerçek manasıyla görenler ve bu sırra erenler kabiliyetleri, hünerli elleriyle insanlık yararına sanat dallarıyla meşgul olmuşlardır. İnsanda sanattan önce gelen bir aşk zuhur eder. Sanatın özü ise iradenin derinliklerinde ve muhabbetin aşkın bir halde hareketiyle ortaya çıkar. Bu aşkın hareketin, yani sanat iradesinin kaynağı olarak iman kabul edilir.

 İnsanlar estetik bir heyecanla sanatla iştigal ederler. Allahu Teâlâ’nın ilahi kudretinin tesiriyle yaratılmış olan tabii güzelliklerin insan ruhunda ne kadar büyük heyecan uyandırdığını hem de güzellikler sergilemektedir. İnsanların ürettiği ancak basit bir masanın veya bir rahlenin her hangi bir sanat anlayışı taşımadığı dikkate alındığında genel olarak güzellik taşıyan her şey bir sanat eseridir.

 İnsanın hakiki varlığını ortaya çıkaran en önemli husus; onun dinî-ahlakî, ilmî ve sanat tarafıdır. İslâm tarihine bakıldığında sanat eserlerinin ve estetik düşüncenin İslâm’la hayata kavuştuğunu görürüz. Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’in oğlu İbrahim’in kabrinde bulunan bir taş parçasının göze çirkin görülmesinden dolayı kaldırılmasını istemesi İslâm Peygamberi’nin güzellik düşüncesinin ve estetik anlayışının bir yansımasıdır.

“Ahsen-i takvim” üzere yaratılan insanın hem fıtrî hem cismî olarak güzelliğinin yanında maharetli ellerinden hatta dillerinden dökülen ortaya çıkan sanat eseri olarak izhar olmuştur. Bir hadis-i şerifte: “Allah güzeldir, güzelliği sever.” buyurulmaktadır. Ruhta, sözde, işte ve yaşayışta güzellik İslâm’ın ideal hedefidir.

Aslında İslâm sanatı bir nevi “kalb-i selîm”in elde edilmesinin neticesidir. İslâm sanatlarının özellikle Selçuklu ve Osmanlı Dönemi’nde çok büyük ilerleme kaydettiği bilinmektedir. İşte bunun esas kaynağı din ve tasavvuf faktörüdür. Osmanlı gibi dinî kültürün yaygın olduğu toplumlar sanatın gelişimine beşiklik etmiş dünyaca meşhur birçok sanatçı ve sanat eserinin meydana gelmesine, esas itibariyle İslâm’ın köklü müesseselerinden olan tekke kültürü vesile olmuştur.

Her yönüyle kâmil insan modeli olarak örnek alınabilecek şahsiyetlerden biri de Darendeli Es-Seyyid Osman Hulûsi Efendi (k.s.)’dir. Onun tasavvuf âleminde şekillendirdiği gönülleri tarif etmek, anlatmak mümkün değildir. Ancak gençlik yıllarından itibaren uğraş verdiği birçok sanat dalında seçkin hizmetlerde bulunmuştur. Dülgerlik, mühürcülük, ciltçilik, dizgicilik ve her yönüyle estetik kabiliyeti yine onun memlekete kazandırdığı birçok mimarî yapıda kendini göstermiştir.

Çocukluk yıllarından itibaren babası Seyyid Hasan Feyzi Efendi tarafından bir sanat/zanaat öğrenmesi için teşvik gören Hulûsi Efendi (k.s.), Darende çarşısında bir marangoz dükkânı açarak, kapı, pencere, dolap, yayık, ekmek tahtası ve ev mobilyaları gibi eşyalar üretmiştir. Marangozluk mübarek, temiz ve iç açıcı bir uğraştır. İnsanların faydasına günün her saatinde işe yarayacak eşyalar imal ederler. Hulûsi Efendi, Şeyh Hamid-i Veli Camii’nin çatısının ahşap kısımlarını onarmış, yine Şeyh Hamid-i Veli Camii’nin minber ve türbe sandukasının yapımında marangoz Mahir Usta’ya yardımcı olmuştur. Bu vesileyle dergimizin bu sayısında ahşap sanatına yer vermeye çalıştık. Selâm ve dua ile...